proposal
journalist
> Chciałbym prosić o krótki (kilka zdań) komentarz w sprawie przyznanej
> właśnie nagrody Nobla z dziedziny fizyki dla Johna C. Mathera i Georga F.
> Smoot;'a za badania ciał doskonale czarnych we Wszechświecie oraz
> mikrofalowego promieniowania tła.
> Interesuje mnie zwłaszcza odpowiedź na
> pytanie, dlaczego ta dziedzina wiedzy jest tak istotna i na czym polega
> niezwykłość odkrycia Amerykanów?
> I jeszcze jedna prośba - jeżeli można
> chciałbym poprosić o wyjaśnienie tego w miarę przystępny sposób, tak aby
> przeciętny czytelnik naszej gazety nie poczuł się zdezorientowany :)
proposed answer
John C. Mather, George Smoot i David Wilkinson (umarł 2002r.) wspólnie z ich
więcej niż 20 wspólpracownikami zrobili jeden z najważniejszych eksperymentów w historii nowoczesnym
kosmologii obserwacyjnym przez satelit COBE:
http://lambda.gsfc.nasa.gov/product/cobe/
Przed obserwacji mapy nieba COBE (w falach elektromagnetycznych od 3mm
do 1cm), tylko wiedziliśmy, że Wszechświat na wielki skalach jest
bardzo jednorodny, ale kosmologów spodziewały aby nie ma perfekcyjna
jednorodność, aby niektórych miejsca są trochę gęstsze i innych mniej
gęstsze. Jest to trochę jak góry i doliny na ląd ziemski. Powierzchnia
Ziemii nie jest perfekcyjnie płaska - nie tylko na wielką skalę,
powierzchnia Ziemii jest okrągły, ale na małym skalę, mamy guzy i
nachylenia, tzw góry i doliny. Mapa COBE była pierwszy raz, że widzieliśmy
tych góry i doliny na skalach kosmologicznych, tzn miliardy lat-świetlnych.
Widmo promieniowanie obserwowane przez COBE też było najperfekcyjny ,,ciało
doskonale czarny" lepszy niż co możemy tworzyć w laboratoriach ziemskich.
Temperatura tego ,,ciało doskonale czarnego" i statystyki tych ,,góry
i doliny" byli spektakularny potwierdzenie teoretycznych przewidywania
kosmologów, potwierdzają elementarnych podstawy naszego model Wszechświata,
znany popularnie jako ,,model Wielkiego Wybuchu".
Smoot i Mather i ich więcej niż 20 kolegi całkowicie zasłużą ich Nagrody Nobela. Niestety, Wilkinson
umarł w 2002r., ale następnego satelit podobny do COBE ma jego nazwa -
WMAP - Wilkinson Microwave Anisotropy Probe.
Przeczytaj więcej:
(po polsku o kosmologii)
http://pl.wikipedia.org/wiki/Kosmologia_obserwacyjna
(po angielski o satelit COBE)
http://en.wikipedia.org/wiki/COBE